فقها به استناد این روایات و پیشنهاد هاى موکد رسول مسجد سجاد مشهد اکرم(ص) و ائمه شیعه, نماز خواندن در مسجد را براى همسایه اش مستحب موکد دانسته و رخنه نماز در مسجد توسط همسایه آن را مکروه قلمداد نموده اند.
مرحوم آیه الله سیدمحمدکاظم یزدى در کتاب ((عروه الوثقى)) مى گوید: براى هم محلی مسجد مکروه است که فارغ از عذرى; مانند باران, نماز را در غیر آن مسجد اقامه کند. (4) و در رساله هاى عملیه مى خوانیم: ((مستحب میباشد نمازهاى واجب خصوصا نمازهاى یومیه را به جماعت برگزار کنند و در نماز صبح, مغرب و عشا خصوصا براى همسایه مسجد و کسى که صداى اذان مسجد را مى شنود بیشتر پیشنهاد گردیده‌است)).
طبق برخى از روایات منقول از اهل بیت ـ علیهم السلام ـ اهالی مسجد تا چهل خانه از هر جانب مى باشد. در داستان دیگرى کسانى که صداى اذان را (به طور طبیعى) مى شنوند, به عنوان همسایگان رزرو مسجد سجاد مشهد مسجد معرفى شده اند.(5)
معاویه بن عمار مى گوید: به امام راستگو(ع) عرض کردم: فدایت شوم حدود همسایگى چقدر میباشد؟ فرمود: از هر طرف چهل خانه.(6) و رسول اکرم (ص) فرموده اند: ((حد الجوار اربعون دارا)).(7)
در اکثر زمان ها روستاها و شهرهاى کوچک طبق مفهوم ها این روایات تمامى اهالى حوزه با مسجد اهل یک محل حساب مى شوند, خصوصا چنانچه مسجد در راس شهر باشد و یا این که شهرها داراى چندین محله بوده و درکانون آن محلات مسجدى باشد, مردمان آن دیار به طور کامل اهالی مسجد محسوب شده و مایحتاج هست نماز خود را در مسجد محل اقامه کنند و با این کار مستحبى موکد را عملى نمایند.
در گفت و گو وقف این مسإله مطرح است که در صورتی‌که کسى چیزى را وقف بر عنوان همسایگان بنماید در‌این‌حالت درآمد حاصله از وقف به چه کسانى تعلق مى گیرد, در کتاب شرایع در این مورد آدرس مسجد سجاد مشهد سه مبنا بررسى گردیده‌است, استارت در مشخص و معلوم نمودن هم محلی باید به عرف مراجعه خواهد شد و براساس نظر دوم هم محلی کسی که صاحبان خانه هایى اند که تا فاصله چهل ذراع از هر طرف واقع شده و اندازه هر ذراع از آرنج دست تا سرانگشت وسط دست مى باشد.(8) لحاظ دیگرى, چهل خانه از هر طرف را اهالی مى داند, آن گاه محقق حلى این نظر را مردود دانسته و صاحب جواهر آن را از نوادر دانسته و روایاتى را که هم محلی را چهل خانه از هر طرف مشخص کرد. حمل بر تقیه نموده است. وى مى افزاید: از آن‌جا که لفظ اهل یک محل واژه اى ((عرفى)) میباشد و شرع مقدس هم در این مورد کلمه خاصى ندارد, براى دست یافتن به معناى آن باید به عرف مراجعه کرد, وى در زمینه‌ی احادیثى که حد اهالی را چهل ذراع مشخص و معلوم کرده گوید: شاید بتوان اظهار کرد منظور معصوم(ع) از این بیان, همان معناى عرفى و رایج فی مابین مردم میباشد و بدین ترتیب نظر آغاز و ثانى درباره ی مشخص نمودن حد همسایه با یکدیگر خلاف نخواهد بود. علامه حلى, پژوهشگر کرکى (پژوهشگر ثانى), شهیدثانى و تنى تنی چند از فقهاى متإخر ملاک در تعیین اهل یک شماره تلفن مسجد سجاد مشهد محل را مراجعه به عرف تلقى نموده اند
فقها به استناد این روایات و پیشنهاد هاى موکد رسول مسجد سجاد مشهد اکرم(ص) و ائمه شیعه, نماز خواندن در مسجد را براى همسایه اش مستحب موکد دانسته و رخنه نماز در مسجد توسط همسایه آن را مکروه قلمداد نموده اند.
مرحوم آیه الله سیدمحمدکاظم یزدى در کتاب ((عروه الوثقى)) مى گوید: براى هم محلی مسجد مکروه است که فارغ از عذرى; مانند باران, نماز را در غیر آن مسجد اقامه کند. (4) و در رساله هاى عملیه مى خوانیم: ((مستحب میباشد نمازهاى واجب خصوصا نمازهاى یومیه را به جماعت برگزار کنند و در نماز صبح, مغرب و عشا خصوصا براى همسایه مسجد و کسى که صداى اذان مسجد را مى شنود بیشتر پیشنهاد گردیده‌است)).
طبق برخى از روایات منقول از اهل بیت ـ علیهم السلام ـ اهالی مسجد تا چهل خانه از هر جانب مى باشد. در داستان دیگرى کسانى که صداى اذان را (به طور طبیعى) مى شنوند, به عنوان همسایگان رزرو مسجد سجاد مشهد مسجد معرفى شده اند.(5)
معاویه بن عمار مى گوید: به امام راستگو(ع) عرض کردم: فدایت شوم حدود همسایگى چقدر میباشد؟ فرمود: از هر طرف چهل خانه.(6) و رسول اکرم (ص) فرموده اند: ((حد الجوار اربعون دارا)).(7)
در اکثر زمان ها روستاها و شهرهاى کوچک طبق مفهوم ها این روایات تمامى اهالى حوزه با مسجد اهل یک محل حساب مى شوند, خصوصا چنانچه مسجد در راس شهر باشد و یا این که شهرها داراى چندین محله بوده و درکانون آن محلات مسجدى باشد, مردمان آن دیار به طور کامل اهالی مسجد محسوب شده و مایحتاج هست نماز خود را در مسجد محل اقامه کنند و با این کار مستحبى موکد را عملى نمایند.
در گفت و گو وقف این مسإله مطرح است که در صورتی‌که کسى چیزى را وقف بر عنوان همسایگان بنماید در‌این‌حالت درآمد حاصله از وقف به چه کسانى تعلق مى گیرد, در کتاب شرایع در این مورد آدرس مسجد سجاد مشهد سه مبنا بررسى گردیده‌است, استارت در مشخص و معلوم نمودن هم محلی باید به عرف مراجعه خواهد شد و براساس نظر دوم هم محلی کسی که صاحبان خانه هایى اند که تا فاصله چهل ذراع از هر طرف واقع شده و اندازه هر ذراع از آرنج دست تا سرانگشت وسط دست مى باشد.(8) لحاظ دیگرى, چهل خانه از هر طرف را اهالی مى داند, آن گاه محقق حلى این نظر را مردود دانسته و صاحب جواهر آن را از نوادر دانسته و روایاتى را که هم محلی را چهل خانه از هر طرف مشخص کرد. حمل بر تقیه نموده است. وى مى افزاید: از آن‌جا که لفظ اهل یک محل واژه اى ((عرفى)) میباشد و شرع مقدس هم در این مورد کلمه خاصى ندارد, براى دست یافتن به معناى آن باید به عرف مراجعه کرد, وى در زمینه‌ی احادیثى که حد اهالی را چهل ذراع مشخص و معلوم کرده گوید: شاید بتوان اظهار کرد منظور معصوم(ع) از این بیان, همان معناى عرفى و رایج فی مابین مردم میباشد و بدین ترتیب نظر آغاز و ثانى درباره ی مشخص نمودن حد همسایه با یکدیگر خلاف نخواهد بود. علامه حلى, پژوهشگر کرکى (پژوهشگر ثانى), شهیدثانى و تنى تنی چند از فقهاى متإخر ملاک در تعیین اهل یک شماره تلفن مسجد سجاد مشهد محل را مراجعه به عرف تلقى نموده اند
بقاع روضه خوان صفی الدین اردبیلی (کاخ روحانی صفی)