مسجد سجاد در مشهد

سردر مسجد سید نیز دارنده کتیبه و کاشی کاری است
تزیینات سازه در مسجد سید عمدتاً مشتمل اند بر نقوش مسجد سجاد مشهد هندسی و گیاهی، کتیبه نگاری، اسلیمی سنتی آمیخته با چشم انداز و موادسازنده انسانی و حیوانی که با سبکی واقع گرا و طبیعت گرا اعمال شد‌ه‌است.
رواقها بخش عمده تزیینات در رواقهای قوس دار مسجد سيد اصفهان کاشی کاری و خشت کاری میباشد.
تزیینات آجرکاری مسجد سيد اصفهان جزئی از زیربنای مهم این بخش میباشد که با جنبه ی کاربردی آن یار شد‌ه‌است. ولی موادسازنده تنهاً دکوری این نصیب مشتمل بر گونه های مشبک کاری رزرو مسجد سجاد مشهد در قوس ها، طاقچه ها، ستونها و کتیبه ی کوچکی به خط بنایی پر رنگ هم پا با کاشی های معقلی و هفت رنگ میباشد.

کاشی معقلی های مسجد سید
در یکی طاقچه رو به ایوان مکتب در تزیینات آن از کاشی های معقلی مشکی، آبی‌رنگ و خاکی پر‌نور مصرف شده میباشد.
در راءس این تاثیر، کاشی های مشکی با خط بنایی نامهای «محمد و علی» را بر قضیه خاکی رنگ آجرها نقش زده اند.
درپی ی این طرح خطوط مشکی و آبی رنگ، گره چین ها و گونه های هندسی پدید آورده اند. در چهار کناره تاثیر نیز کلمه و واژه «علی» به خط بنایی با کاشی مشکی تکرار گردیده است. در آدرس مسجد سجاد مشهد مجموع تاثیر قطعات آجری هم سطح با کاشی ها، تحت عنوان قضیه به عمل رفته اند.
کاشی نقش پررنگ در مسجد سید اصفهان
در یکی‌از محراب های تراس جنوبی مسجد سيد قطعه ای از کاشی کاری های نقش پر رنگ مراعات می‌شود.
درین تاثیر کتیبه نقش پررنگ ای مشتمل بر عبارت «يا الله يا مجيب الدعوات» به خط نستعلیق رنگ زرد بر قضیه صورتی شغل گردیده که دور و بر آن را فریم هشت ضلعی قرمز رنگ مشبک با خطوط پیرامونی آبی‌رنگ فرا گرفته میباشد.
گل و بونه های پررنگ ای به رنگ های گوناگون و موضوع آبی رنگ بدور تا به دور این کتیبه را پوشانده اند. کارداران مختلفی هم زیرا سرعت اجرای فعالیت و به کارگیری شماره تلفن مسجد سجاد مشهد از لعاب نامرغوب درین قطعه و اثر ها شبیه موجب داخل شدن جراحت های دور از شوخی به عمل گردیده است
کاشی معرق

عـرض میدان امام اصفهان در حـدود ۱۶۰ متر اسـت، یعنی حـدود ۱۳ موازی طول.
بدنه پیرامون میدان نقش جهـان از به عبارتی زمان صفویه مسجد سجاد مشهد به صورت دوطبقه و به ارتفاعی که فعلا وجود داراست بوده میباشد.این پیوستگی بدنه میدان به یاور طول نسبتاً بلند بدنه که حدود۱۲ متر میباشد و در چهار نقطه با ابنیه مرتفع مشتمل بر سردر مسجد جامع عباسی، سردر مسجد روضه خوان لطف الله، کاخ خوب قاپو و سردر قیصریه مخلوط میگردد، موجب می‌شود که با اعتنا به دلیل تابش آفتاب که از سمت جنوب میباشد، همواره بخشی از فضای گشوده مقابل بدنه جنوبی در سایه باشد.
در خصوص بدنه شرقی و غربی نیز به ترتیب در صبح و بعدازظهر سـایه اندازی قابل قبولی به وجود آید که فضای مقابل حجره هـای دور و اطراف میدان را در سایه قرار داده و موجب بسط ناحیه رزرو مسجد سجاد مشهد آسایش میشود.
محصوریت فضاهای شهری عاملی بسیار مطلوب برای کاهش تأثیر بادهای غیر مطلوب میباشد که اکثر زمان ها گرما و گرد و غبار را به درون فضاهای گشوده در اقلیم گرم و کم آب میاورند و به تهیه و تنظیم حالت محیطی در فضای گشوده میدان یاری می نماید.
میدان امام اصفهان در قبال باد و آفتاب جانبداری نسبی در حوالی جداره ها آماده می شـود و به جهت ارتفاع و پهنا زیاد میدان، تأثیر جداره ها به مجموع حجم میدان نفوذ نمی نماید
به کار گیری از موادتشکیل دهنده طبیعی آب و درخت در فضای گشوده میدان درختان از لحاظ آسایش اقلیمی تأثیر قابل توجهی دارا‌هستند که عمدتاً شـامل ساخت‌و‌ساز برودت از روش سایه اندازی در قبال آفتاب و ساخت برودت ناشی از تبخیر آب مو جود در برگ و بقیه اندام درخت می شـود.
هم اینگونه عملیات تبخیری که توسـط درختـان در گوشه و کنار شکل میگیرد به خیر و خوبی قادر است به کاستن از بی آبی آزاردهنده هوا امداد کنـد.
در زمان صفویه به خواسته ساخت و ساز شـرایط مناسب محیطی در فضای گشوده میدان نقش جهـان اصفهان از سیستم بسیار نظام مند درختکاری و آبیاری مصرف شده بود.
گوشه و کنار میدان در اطراف دکانها نهر مالامال آبی‌رنگ روان میباشد که در میانه آن سنگ هایی برای رفت و آمد پیاده ها قرار داده اند و در میان این نهر و دکانها به خط بی واسطه درخت های لبریز شاخ و برگ و یکسـان کاشته اند پیاده روهای سنگی فضا نهر تقریبا یک پا یا این که ۳۰ سانتی متر از سطح زمین همسایه خویش فراتر بوده اند.
این اختلاف سطح می توانسته خویش نوعی ساخت‌و‌ساز حریم برای فضای میانی میدان امام اصفهان که در آن زمانه برای بازی ها و مراسـم متفاوت به عنوان مثال بسازی چوگان و قیق اندازی گزینه به کار گیری قرار می گرفت باشد. اشخاص تماشاگر نیز در کنار نهرهای سرازیر محیط میدان و در پایین سایه درختان بازی ها را تماشا می کردند
به کار گیری از اتاقک های نصفه گشوده در فضای آدرس مسجد سجاد مشهد گشوده میدان از‌آنجا که قسمت های شمالی میدان امام اصفهان، روئت کرد بسیار قابل قبولی را به میدان امام اصفهان و موادتشکیل دهنده شـاخص آن مشمول مسجد جامع عباسی، مسجد روحانی لطف الله و کاخ خوب قاپو داشتند، برای استعمال هر چه خوب از فضای گشوده میدان، اتاقک های چویی سریسته در قسمت شمالی میدان ساکن گردیده بود که درین اتاقک ها سرویس ها پذیرایی و سرویس ها مربوط به وقت ها فراغت مانند قهوه منزل ، شربت منزل و غیره بومی بود.
این اتاقک ها که با چوب و مصالح مدل تشکیل‌شده بودند، بعد ها نسبتاً بزرگی داشته و سرپوشیده بودند و حالتی شبیه رواق را به وجود آورده بودند که در آحاد ارتفاع بدنه شـمالی میدان وسیع شـده بود.
این اتاقک ها طبق ورقه ها با نهر و آبگینه آب مرتبط بودند. به این ترتیب تحت عنوان یک فضای نصفه گشوده، قوانینی مابین فضای بسته بازار و فضای تماما آزاد میدان داشتند و محیطی مطلوب را از شماره تلفن مسجد سجاد مشهد حیث آسایش اقلیمی در فضای گشوده میدان به وجود می‌آورند.
به کار گیری از ارکان موقت چادر و خرگاه در فضای گشوده میدان نقش جهـان از‌آنجا‌که یکی فعالیتهای عمده میدان در زمان صفویه بساط اندازی و دست فروشی در فضای گشوده میدان بود، دست فروشان و بساط اندازان برای ساخت اوضاع ایده آل اقلیمی چادرهایی را به طور چادر و خرگاه در فضای میانی میدان برپا می کردند، تا پناهی در قبال عامل ها اقلیمی برای آن ها ساخت نماید

قله ی کوه شاهزاده مسلم مرتفع ترین قله مسجد سجاد مشهد در ناحیه است و در بالای آن زیارتگاه امامزاده مسلم واقع شد‌ه‌است.در سمت شمال آن روستاهای زنبر و یری آباد، سمت غرب آن روستای قرمزین، سمت جنوب آن روستای تجره و درسمت شرق آن روستای سنگک قراردارد.

زیارتگاه شاهزاده مسلم:
شاهزاده مسلم زیارت گاهی رزرو مسجد سجاد مشهد میباشد که بالای کوهی به همین اسم درشمال روستای تجره در ۲۰ کیلومتری شهر نوبران ساوه واقع شد‌ه‌است.قابلیت کوهنوردی و فتح قله برای دوستداران به کوهنوردی وجود داراست و همینطور بازدید از زیارتگاه شاهزاده مسلم و طبیعت زیبای این کوه قادر است خاطره ای ماندگار را رقم بزند.قابل ذکر میباشد که در کنار چشمه ی این کوه اتاقکی برای مسافرین و کوهنوردان تدارک چشم گردیده که می اقتدار در آنجا خستگی منش شیوه را از در میان موفقیت.در صورتی‌که به قصد این کوه و کوهنوردی به آنجا عازم شدید میتوانید با مراجعه به روستای تجره و گردش درین روستا مهاجرت خویش را بی آدرس مسجد سجاد مشهد نقص نمائید.

دسترسی به کوه شاهزاده مسلم:
این قله در قسمت نوبران شهرستان ساوه، ۱۳ کیلومتری شمال شهر نوبران، جاده ساوه به همدان، جاده دهستان بیات، جاده روستای تجره، جاده امامزاده و ۵ کیلومتری روستای تجره واقع شماره تلفن مسجد سجاد مشهد گردیده است.

در واقع به لحاظ میرسد که آتشکده های زرتشتیان مسجد سجاد مشهد جمهوری اسلامی ایران و چهارطاقی آنان تحت عنوان الگویی برای ایجاد کرد مسجد اهل ایران بود و از طرفی خیلی از مساجد بر روی همین آتشکده ها و کلیساهای مسیحیان سازه شدند و از همین روش بود که معماری اسلامی در شیوه تکامل قدم برداشت و طولی نکشید که آنچه از دیگرافراد تاسی کرده بود تجدید لحاظ کرد و آنهایی را که با طبیعت و مقتضیاتش هماهنگی نداشت و بیگانه می نمود و یا این که با ذوق وسلیقه اش سازگاری نداشت، راحذف کرد و خویش تحت عنوان یک معماری با هویتی غیر وابسته در معاش عموم مطرح شد.

مسجد در کشور‌ایران درصدر اسلام برنامه ای عربی داشتند؛ البته به ندرت مسجد اهل ایران خصوصیت خویش را با دو جزء بسیار سابق در معماری قبل از اسلام (اتاق گنبددار و حیاط) بسیار بی نیاز کرد.
اتاق گنبددار یا این که از معماری کاخ زمان ساسانیان سرچشمه گرفته بود و یا این که از آتشکده های ساسانی که بسیار رایجتر و خرد خیس بودند و چهار اساس با ورودیهای قوسی صورت داشتند که به آن‌ها چهارتاقی گفتند. این دو خصوصیت نقل شده خاص مسجد اهل ایران میباشد.
مساجد چهارایوانی، با ساخت و ساز فضای رزرو مسجد سجاد مشهد گنبدخانه ای در کنار محراب، تأکید بر پایه قبله و جهت گیری شمالی، جنوبی خصوصیت های اساسی مسجد اهل ایران را به خصوص در زمان قرنها پنجم و ششم هجری به خویش تخصیص داده میباشد.
مسجد در جمهوری اسلامی ایران در زمان قرن ها پنجم و ششم هجری در وجود الگوی چلیپا معرفی شد‌ه‌است و انگیزه این تفاوت را در معانی مشترک فرهنگ وتمدن اهل ایران و اسلامی کاوش می نماییم، که در بقیه تمدنها اینگونه اشتراکی وجود نداشته میباشد.
الگوی چلیپا که در وحدت بخشیدن به ساختارهای فضایی یک سازه نقش مهمی داراست؛ ریشه در معماری پیش از اسلام دارااست و برای نخسین بار در معماری بعداز اسلام در قرن ششم هجری در مسجد اهل ایران ظواهر گشته و انگیزه این تغییر و تحول درین مدت در پندار های حاکمان و فیلسوفان و هنرمندان زمان آل بویه به بعد از آن بوده میباشد که همواره خواستار لینک درنگ اهل ایران با فکر اسلامی بوده اند.
طرح
نخست سده سوم هجری و با توسعه و گسترش شهر ها و روستاها، مسجد گران قدر و باشکوهی در بیشتر شهر ها با تهرنگ شیستان بومسلمی بنیاد شوید.
مساجد جمهوری اسلامی ایران صدر اسلام تا پیش از زمان آل بویه رواقی بوده اند. ولی از آن عصر به آن‌گاه با دقت خاص بزرگان، حکما، پادشاهان و بالاخص هنرمندان معمار و سازه مساجد با دگرگونی عمده ای مواجه شـدند و طرح های شبستانی و بعد ها چهل ستونی با اجراهای مناسب و بویژه نماسازی های بسیار چشمگیر از هنر بخصوص در زمان صفویه آدرس مسجد سجاد مشهد به وجود آمدند.
پروسه تشکیل داد مسجد در جمهوری اسلامی ایران از زمان صفویه تا امروز هم زیرا با اصالت از طرح و نقوش بس قشنگ در نماسازی ها فایده زیاد برده میباشد، که در مواقعی فراوان اثرها بدیع و شگرف برای کشور ایران به عالم اسلام نثار شده است.
کلاً، مسجد اهل ایران در تشکیل داد می بایست از سه اصل: پیاده سازی، اجرای بنا ای و نماسازی های شگرف الهی بهره مند باشـد و با به کارگیری از مصالح مختلف و با حسن سـلیقه اخلاق گردد تا زیباسازی مسجد را از هر جهت بی نقص سازد.
پیرو تشکیل داد مسجد در ساختار مساجد مدرن، خلال پیش گویی این سه اصل، ضروری میباشد فضاهای مایحتاج در مقیاسی قابل قبول و سـپس با نظر اصول معماری ساخته خواهد شد تا مسجد غیر از کانون توحیدی، با فضاهای خویش باعث تولید علت های فرهنگی، آموزشـی، پژوهشـی، تحقیقاتی، هنری، تفریحی ورزشی و … برای عوام مردم، خصوصاً شماره تلفن مسجد سجاد مشهد جوان ها شـود.

نحوه معماری مسجد کبود تبریز نفیس، تلفیقی از راه‌های معماری مسجد سجاد مشهد رایج در کشور‌ایران زمین به خصوص آذری و اصفهانی است.
مسجد کبود از حیث فضاهای معماری از سردر، مناره ، گنبد و شبستان ساخته شده میباشد.
همینطور آرامگاه خانوادگی جهانشاه نیز در درون مسجد مکان گرفته میباشد.این آرامگاه در نصیب جنوبی مسجد جای‌دارد و از لحاظ بافت ساختمانی و پیاده سازی، پیوندی ناگسستنی با مسجد داراست.
ساختمان های هر دو شبستان این سازه به طور به طور کامل جدا از هم و با الگوهای ساختمانی متعدد برپا گردیده و فارغ از هیچ سیرتکامل هشت و گیری در کنار هم قرار گرفته اند.
خلال موردها فوق الذكر محراب مسجد کبود که در رزرو مسجد سجاد مشهد واقع فصل مشترک شبستان ها است، در بین تویزه های مهم هر یکی‌از دو گنبد که از نوع پنج و هفت گفته ( بی آلایش ) قرار میباشند قرار گرفته میباشد.
گنبد آجری مسجد کبود تبریز با ۱۷ متر دهنه و ۲۰ متر طول ، یکی‌از گرانقدر ترین اثر ها معماران اسلامی قرن نهم ه . ق میباشد که با الهام از مدل معماری عصر ایلخانی با خشت تشکیل شده و میباشد.
الگوی ساختمانی مسجد کبود تبریز نیز مانند بخش اعظمی از مساجد شبستانی به طور چهار ایوانی با ایوان مرکزی در نواحی مرکزی کشور ایران میباشد که به جهت آب و هوای سرد حوزه‌ ایوان مرکزی به گنبد منزل ای گران قدر تبدیل گردیده است و می اقتدار اینگونه فیض گیری نمود که معمار این سازه در غایت دقیق شدن و فارغ از هیچ سیرتکامل دخل و تصرفی در مثال های مورد قبول و جانور قبل و تنها به خواسته انطباق با اقلیم شهر تبریز این شبستان تبارک را پیاده سازی نموده است.
ملات گزینه به کارگیری در تزئینات درون و بیرون مسجد کبود تبریز ساروج میباشد که متناسب با اقلیم سرد تبریز میباشد.
بیشتر مصالح مصرف شده در مسجد کبود خشت، سنگ، چوب می‌باشند که خلال برخورداری از گنجایش حرارتی بالا همه جزو مصالح بوم آوردهستند.
در تزئینات این سازه نیز از ملات ساروج، شفته آهک و کاهگل مصرف شده میباشد که متناسب با اقلیم سرد شهر تبریز هستند.
همینطور رنگ تیره ( لاجوردی ) کاشکاری به فعالیت رفته در سراسر نمای سازه منجر جذب گرما از اطراف خارج و جابجایی آن به باطن سازه می گردیده‌است.
در بنای مسجد گزینه استیناف پنج بازشو در هرمورد از ضلع های شرقی و غربی سازه وجود دارااست در مقابل بازشوهای نماهای شرقی و غربی سازه دیوارهای مشبک آجری ایجاد شده است.
دیوارهای مشبک هم باعث کاهش نفوذ جناح شرقی و هم باد سرد از منجر کاهش نور و روشنایی ناخوشایند غرب از جناح غربی به درون سازه می گردند.
همینطور سه بازشو در ضلع جنوبی سازه درنظرگرفته شده میباشد که به جز بازشوی قسمت حرم ، دو بازشوی دیگر مسدود گردیده اند.
طاق جناغی در ورودی مسجد در میانه دیوار جنوبی صفه که دو متر از کوچه مقابل بلند خیس میباشد، درنظرگرفته شده در هریک از دیوارهای شرقی و غربی، طاقچه ای باند با پیاده سازی بدیع و گوشه مارپیچی آدرس مسجد سجاد مشهد دقیق تاسیس شده است.
عمده مصالح به فعالیت رفته در‌این سازه خشت میباشد. ولی سنگهای ساختمانی نادری نیز در آن به فعالیت رفته میباشد.
از بقایای مسجد کبود تبریز مشخص و معلوم می‌شود که آجرها با گچ بندکشی شد‌ه‌است.
صحن مربع صورت، حوضی برای وضو، شبستانهای گوشه و کنار برای درس و همینطور پناهگاه مستمندان، مسجد را تشکیل می دادند.
در بخش جلوی صحن و رو به قبله، بنای اساسی مسجد به پا گردیده که محوطه ای محدود، پوشیده و مربع صورت میباشد.
مسافت شالوده های سقف ضربی آن ، ۱۲ متر میباشد که روی چهار شالوده یک محوطه مربع صورت قراردارد. در بخش بالای سازه گنبدی قرار داشته که از خشت تشکیل‌شده بود که ولی تخریب گردیده و اثری از آن بجای نمانده میباشد.
طبق شواهد، کف مسجد کبود با کاشیهای درخشان پوشیده گردیده بود . شبستان بلندمرتبه مسجد نیز محاط به رواقهای به هم پیوسته میباشد و از سه سو با طاق نماهایی به رواقهای دور و بر خویش رابطه شماره تلفن مسجد سجاد مشهد داراست.

با مروری کوتاه بر سیر تطور تاریخی میدان های دارای اسم مسجد سجاد مشهد و رسم کشور‌ایران از شهرهای سابق تا کنون، شاهد آنیم که رفته رفته معماری میدان نقشی اثرگذار در گروه اندام های شهری یافته و تاثیرات متعددی را بر تکوین و سازماندهی فضایی شهر نسبت به زمان های تاریخی متفاوت، به ایفا رسانده میباشد.

میدان تحت عنوان یک فضای شهری با حضور و تانی مضمون‌ دار بشر و به مراد و غرض معینی درخصوص با جنبش جمعیت موجودیت مییابد و افزون بر آن جلوه های روشنی از یک فضای ساخت‌و‌ساز کننده رابطه، تماس و کار آدمی را نمایان می سازد. رسیدگی شهر از روزگار قدیمی، به خصوص شهرهای کشور ایران بعداز اسلام، تا وقتیکه شهرسازی از نظر ورود مفاهیم جدید، ناآشنا و گسستن از بها های قبلی خویش قرار نگرفته میباشد، گویای آن میباشد که همواره میدان نیز همانند دیگر اندام های اثرگذار رزرو مسجد سجاد مشهد و کارکردی، در حیات سرازیر شهر، حضوری موءثر دارااست.

میدان های مشهور کشور‌ایران از عصر سلجوقیان به سپس استارت به ثبت خویش کرد و در زمان صفویه به مفاهیم عمیق و کارآمدی در معماری و شهرسازی رسیده و در زمان قاجار به غایت نقش خویش دست یافته میباشد، ولی رفته رفته نقش می بازد تا جایی که از سال های میانی عصر پهلوی نام و نشان خویش را از دست داده و در دو دهه اخیر نیز در بلاتکلیفی مطلق به راز میبرد.

درکی که فعلا از معماری میدان و مضمون‌ آن وجود داراست همانی میباشد که در ذهن همگان و به صورت یکسان از تقاطع تعدادی خیابان که فضایی در وسط آن برای تفکیک جنبش سواره پدید آمده و با ترکیبی از پوشش گیاهی، آب نما و فواره صورت می‌گیرد و هیچ رابطه معقولی با آدم، تکان انسانی و حضور مفهوم دار بشر برقرار نمی سازد.معماری میدان سوای حضور موءثر و امن بشر و به منظوری مشخص و معلوم معنا فرنگی ندارد و حضور بشر در‌این فضای میانی تقاطع ها خیر دارنده معنا میباشد، خیر مفید میباشد آدرس مسجد سجاد مشهد و خیر امن.

معماری میدان در روزگار کشور ایران باستان
میدان های دارای شهرت کشور ایران معمولا در محل تلاقی مسیرهای ممتد به دروازه های شهر پدید می آمد که‌این مسیر ها، خویش بدلیل رابطه بی واسطه با دروازه، مکانی برای خرید و فروش و کسب و کار بودند. گشودگی پدید آمده از تلاقی این مسیر، و ، معمولا میدان را خلال راءس پیوندها اقتصادی – اجتماعی به راءس فیزیکی شهر بدل می ایجاد کرد.

ضمن این شهر ها همواره یک میدان تجمع دیگر نیز داشته اند که نقش تماما مذهبی داشت. چنین میدان ها، معمولا سوا حصار شهر و مقابل آتشکده ها پدید می آمد. میدان های مشهور کشور‌ایران در شهر های کشور‌ایران باستان عمدتا فضایی برای آگاه شدن از تصمیمات گردانندگان شهر بود و خیر مکانی برای تبادل لحاظ و تصمیم گیری، به عبارت دیگر آگهی شماره تلفن مسجد سجاد مشهد آن می چربید.

سجد ساوه
مسجد جامع ساوه کاملاً از آجر و گل ساخته میباشد مسجد سجاد مشهد که در نوع خویش بی سابقه میباشد.
این مسجد مشمول یک صحن و گنبدی در جنوب، دو حیاط، یک مناره، یکسری شبستان، محراب هایی متفاوت و کهن با خطوط کوفی و دو محراب از زمان صفویه با خط ثلث میباشد.
مسجد ساوه دارنده شبستان ها و دهلیزهای زیبای آجری میباشد که هر چشمه به پهنا ۵ ٫ ۳ و ارتفاع ۲۰ متر است و از اثرها سـده ششـم و عصـر سـلجوقیان بـه شـمار می رود.
محراب آن دارنده کتیبه های مختلف عمودی و افقی رزرو مسجد سجاد مشهد میباشد که سه جانب آن را فرا گرفته و روی آن سوره هایی از قرآن (سوره قدر، اخلاص، آدینه) به خط ثلث و کوفی گچبری گردیده‌است.
در ضلع غربی در میان شبستانهای این سازه، تراس باشکوه و رفیعی جای دارد و در هر جانب این حیاط، حجرهای با درگاه تنگ و کوتاه نمـودار میباشد.
گنبد مسجد جامع ساوه به قطر ۱۴ و طول ۱۷ متر هست که ساق یا این که گردنه گنبد ۴ متر طول دارااست و تروتمیز به کاشی های معقر می‌باشد.

فضاهای مسجد ساوه
مسجد جامع ساوه در زمان های گوناگون آدرس مسجد سجاد مشهد بوسیله هنرمندان اهل ایران تزئین و تجدید بنا گردیده، اثری از بنای اول مسجد در زمانه کنونی باقی نمانده میباشد. مسجد ساوه که کاملاً از آجر و گل تشکیل شده از صحن و گنبدی در جنوب، دو تراس، یک مناره، چندین شبستان، محراب هـای متعـدد و کهن با خطـوط کوفی و دو محراب از عصر صفویه با خط ثلث در زمینی به حجم ۴۲۰۰ متر مربع تشکیل‌شده میباشد. شبسـتان هـا و دهلیزهای زیبای آجـری آن از آثـار سـده ششـم و عصـر سلجوقیان به‌حساب می‌آید. صورت پلان مسجد غیر متقارن است.

حیاط ورودی
سردر ورودی مسجد ساوه در چوبی و شیشه های رنگی اش میباشد که در قرن هفتم که‌این مسجد آنقدرها هم تاریخی نبـود، در ورودی و مجموعـه سـرد ، صحیح روبـه روی گنبدخانه قرار داشته و برای پا گذاشتن به صحن مسجد می بایست از یک طاق رفیع و ۲ منـاره در دو طرفش، می گذشتند. ۲ منـاره مسجد جـامع سـاوه، قـدیمی ترین جفت مناره در سردر شماره تلفن مسجد سجاد مشهد مساجد خواهند بود.

امامزاده ابراهیم وقاسم آستارا مدفن فرزندان امام مسجد سجاد مشهد موسی کاظم (ع) میباشد که در هفت کیلومتری جاده‌ی آستارا به سمت تالش و در روستای کانرود از توابع قسمت لوندویل جای‌دارد. ضریح این امامزاده در اطراف شبستان، کاروانسرا و بازار قرار گرفته میباشد. به‌تیتر یکی‌از مجهزترین مرکزها مذهبی گیلان و جاهای جذاب آستارا، سالانه هزاران زایر برای زیارت و پرداخت نذورات به‌این امامزاده مراجعه می‌نمایند.بنای حرم نوساز، پهناور و مجلل است دیوارهای بقاع از سنگ مرمر سیاه، سقف بقاع طاق مدور با مقرنس کاری و آینه کاری و بام گنبد کاشی کاری گردیده است. یک بارگاه فلزی مشبک و شیشه‌حایل روی محور‌ای از سنگ مرمر کبود جای دارد که رزرو مسجد سجاد مشهد مرقد امامزاده‌ها را پوشانده میباشد تاسیسات حرم مشمول: مسجد زنانه(زینبیه)، مسجد مردانه (عباسیه)، در دو طرف بقعه و چسبیده به آن، زائر سرا، وضوخانه، اتاقهای مدد و سرایداری و پارکینگ است.

مسافران نوروزی آدرس مسجد سجاد مشهد و تابستانی و گردشگران بعداز طی فاصله وقتگیر تا آستارا ، در حوالی ورود به شهر (کمتر از ۵ کیلومتر ) در کنار مقبره امامزاده ابراهیم وقاسم توقف می نمایند و به زیارت آنان می‌پردازند.مقبره این امامزادگان که در کنار جاده جای دارد بسیار باصفا و معنوی میباشد و دو رکعت نماز و زیارت ، خستگی خط مش را از بدن مسافران شماره تلفن مسجد سجاد مشهد می زداید.

سنت تشکیل داد آرامگاه در کشور‌ایران ریشه های بسیار مسجد سجاد مشهد عمیقی در فرهنگ و تمدن و باورهای عموم دارااست که سبب پیدایش مفاهیم و آداب زیارتی گوناگونی گردیده‌است.

این مفاهیم به نوبه خویش در تکوین کالبد آرامگاه بسیار اثر گذار بوده اند. سپس معنوی شخصیت متوفی نیز در بسط و حیات آرامگاه وی دارای اهمیت میباشد. لذا در تدوین الگوهای پیاده سازی آرامگاه های کشور‌ایران آغاز به آشنایی شخصیت متوفی برای جهت دهی درست خیس در ایده پردازی و آن گاه، مجموعه بندی انواع کالبدی، کارکردی، و معنایی رزرو مسجد سجاد مشهد آرامگاه ها بایستگی دارااست.

آشنایی شخص متوفی از جمیع بعدها، سیرتکامل معنایی و سیرتکامل شغل کردی آرامگاه در کشور ایران را گزینش می نماید و بعد از آن می قدرت متناسب با سیرتکامل معنایی و فعالیت کردی رقم خورده، سیرتکامل کالبدی آرامگاه ها را در بستر و جغرافیایی و تاریخی شخصیت متوفی کاوش کرد.آرامگاه در کشور‌ایران و رابطه آنان با هنرهای سنتی
یکی‌از شایسته ترین فضاها برای اکران هنرهای سنتی بوسیله عده عموم بناهای آرامگاهی وابسته به شخصیت های مذهبی هستند، خلاف مساجد على الخصوص مساجد جامع که پیوسته آیتم اعتنا حکومتها و سیاست گذاران اجتماعی بوده و پیرایش، نوسازی و اجرای مراسم آیینی در آنان به وسیله حکومت و یا این که با بررسی حکومت شکل می پذیرفته، آرامگاه در جمهوری اسلامی ایران مکانی مقدسی برای همه عموم بوده میباشد و همین فرمان موجب شده تا شایسته ترین خلاقیتهای خویش را در چنین اماکن به اکران بگذارند.

شاید بتوان بازتابی از فرهنگ وتمدن عامه و سنن سابق را در آیینه کاریها، گچبری و مقرنس کاری ها، نقاشیهای و دیواری و بقیه تزیینات داخلی و فرنگی چنین بناها عموم ناحیه مشاهده نمود.

نگارگری دیواری در معماری اسلامی اهل آدرس مسجد سجاد مشهد ایران نگارگری فقهی در زمان اول اسلام به اندازه ای که در آئین بودایی، مسیحی و مانوی رایج بوده، وجود نداشته از آنجایی که بناهای آرامگاه های کشور ایران با عقاید فقهی و مذهبی در ارتباطند و دیدگاههای مذهبی نیز با نگارگری آن هم از نوع صورتگری چندان موافق وجود ندارد لذا در منابع تاریخی از نگارگری های پیکردار بر روی دیوار آرامگاه ها مطلبی آورده نشده میباشد.

همچون مساجد که هیچگاه به تصویر جانداری تروتمیز نگردیده بود و همواره از تزیینات تجریدی مانند خوشنویسی و نقوش هندسی در آن‌ها استعمال آرامگاه ها نیز در سده های اولیه اسلام از تصاویر موجودات زنده عاری بودند.

از کهن ترین بناهای آرامگاه در جمهوری اسلامی ایران که نمای داخلی اش، بر روی اندود گچ، نقش و نگار دارااست، آرامگاه دارای اسم و رسم ارسلان جاذب در ناحیه سنگ بست خراسان میباشد شماره تلفن مسجد سجاد مشهد که مرتبط با زمانه غزنوی است. در بخشهای اندکی از نمای داخلی که هنوز تندرست مانده نقوش گیاهی و تزئینی با رنگ پر‌نور بر روی گچ اعمال گردیده‌است.

بنای مسجد جامع کاشان فضایی مربع مسجد سجاد مشهد صورت به بعدها ۶۰ در ۶0 متر را در برگرفته میباشد.
تراس، حدود ۳/۶ متر فراتر از معبر اساسی همسایه و قرار دارد.
ورود به مسجد از سه مسیر، گذر میدان کهنه (ضلع جنوب و جنوب شرقی)، کوچه پشت مسجد (ضلع شمال غربی) و ورودی دیگری که جدیداً ایجادشده (در کنار معبر مهم و مجاورت مناره) میسر میباشد.
اجزاء مسجد کاشان رزرو مسجد سجاد مشهد مشتمل بر ایوان، دو حیاط شمال شرقی و جنوب غربی، گنبدخانه، فضاهای خدماتی، دو فروشگاه و مناره میباشد که گرداگرد تراس مکان گرفته اند. الگوی معماری اسلامی کنونی سازه، یک مسجد دو ایوانه میباشد.
کاشان دو محراب دارااست که قبله یکی‌از کج و دیگری راست میباشد.
مسجدجامع کاشان دارنده شبستان و گنبد و حوضخانه میباشد و چنددفعه نوسازی شد‌ه‌است که تاریخ آن ها مشخص و معلوم وجود ندارد.
مسجد کاشان مشتمل بر سردر ورودی، تراس و آبگینه، گنبد آجری با مقصوره و تراس مرتفع ذیل گنبد، صحن عظیم، دو شبستان گرانقدر و یک شبستان تحتانی در ضلع شمالی میباشد.
مناره صرفا عنصر آدرس مسجد سجاد مشهد کهن تاریخ دار مسجد میباشد و اساس آن در درون فضای دکانها قرار گرفته میباشد
مسجدجامع کاشان دارنده دو ورودی در سمت چپ و راست مناره میباشد. مناره آجری در زاویه جنوب شرقی مسجد جای دارد.
در بخش پائین منـاره کتیبـه سـه سطری به خط کوفی با خشت پررنگ به تاریخ ۴۶۶ هجری قمری داراست. این منار بعداز منارهای مسجد میدان ساوه به تاریخ ۴۵۳ ه.ق و مسجد زواره به تاریخ ۴۶۱ ه.ق ، سو‌مین منار تاریخ دار کهن کشور‌ایران و یگانه بنای تاریخ دار زمان سلجوقی در کاشان به‌حساب می‌آید.
مناره تا طول ۲۴ ٫ ۵ متر و در حدود تیزه گنبد ادامه دارااست. با تعداد ۷۰ پله می شود به ماذنه آن شیوه یافت . مسجد فعلا بسیار نادر رونق میباشد و در‌حد یک مسجد محلی فعالیت می کند.
گنبدخانه امتداد حیاط اساسی و عمود بر شبستان مهم مسجد جامع جای دارد.
باطن گنبد مسجد کاشان هشت شماره تلفن مسجد سجاد مشهد ضلعی میباشد که با گوشـه سـازی روی فضای مربع صورت میانی به دایره رسیده میباشد.